Krótka Historia Polskiego Kina/ Short History of Polish Cinema

Maciek Chełmicki (Z. Cybulski), młody akowiec otrzymuje rozkaz zastrzelenia sekretarza KW PPR w przededniu zakończenia drugiej wojny światowej. W tym samym czasie poznaje Krystynę (E. Krzyżewska), barmankę w hotelu. Rozdarty między poczuciem obowiązku a rodzącym się uczuciem będzie musiał dokonać wyboru. Tej nocy trwa bankiet z okazji zwycięstwa. Poranek okaże się dla bohatera tragiczny w skutkach.
Film Andrzeja Wajdy zapisał się w historii polskiej kultury i światowego kina jako film ikoniczny dla Szkoły Polskiej oraz symbol narodowej kinematografii. Mimo że był adaptacją popieranej przez władze Polski Ludowej powieści Jerzego Andrzejewskiego „Zaraz po wojnie” (1947), nie realizował zamówienia władzy, gdyż przeniósł uwagę i sympatię widzów ze starego komunistycznego działacza na młodego akowca , podkreślając tragizm jego losu. Co więcej, zupełnie porzucił estetykę socrealizmu na rzecz nowej estetyki obrazu, gry aktorskiej, niejednoznacznej oceny moralnej.

Maciek Chełmicki (Z. Cybulski), a young Home Army soldier receives an order to shoot the secretary of the Polish Workers’ party on the eve of the end of World War II. At the same time, he meets Krystyna (E. Krzyżewska), a bartender at the hotel. Torn between duty and a nascent feeling, he will have to make a choice. The victory banquet takes place that night. The morning will turn out to be tragic for the protagonist.
Andrzej Wajda's film went down in the history of Polish culture and world cinema as an iconic film of the Polish School and a symbol of national cinematography. Despite the fact that it was an adaptation of Jerzy Andrzejewski's novel titled “Zaraz po wojnie” (1947), approved by the Polish People's Government, Wajda did not fulfill the order of the authorities, as he shifted the affection from the old communist activist to the young Home Army soldier, emphasizing the tragedy of his fate. What's more, Wajda completely abandoned the aesthetics of socialist realism in favor of new aesthetics of image, a new way of acting, and ambiguous moral evaluation of the protagonist.

Kameralne studium psychologiczne, poetycka opowieść o samotności, a jednocześnie zbiorowy portret Polaków końca lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku. Dwoje przypadkowych podróżnych spotyka się w przedziale sypialnym. Subtelna gra ich emocji – od wzajemnej niechęci do pozbawionej perspektyw bliskości – rozgrywa się na tle stłoczonego w pociągu ludzkiego mikrokosmosu.
Pomysł na film podsunęło życie: Jerzy Kawalerowicz jechał kiedyś nad morze w damskim przedziale sypialnym z przeżywającą kryzys kobietą, która przez noc opowiedziała mu historię swojego życia. Reżyser, szukając najlepszego sposobu na filmową wersję tej opowieści, postanowił umieścić niemal całą akcję w pociągu. Trwa ona tyle, ile kurs nocnego ekspresu na Hel, a bohaterami są stłoczeni w jego ciasnych wnętrzach pasażerowie. Widz wie o nich tylko tyle, ile dowiedzieć się można o przypadkowych towarzyszach podróży – znudzona małżonkiem kokietka uwodzi kogo może, były więzień obozu koncentracyjnego walczy z bezsennością, stare kobiety jadą na pielgrzymkę, wakacyjny podrywacz poluje na zdobycz. Punktem zwrotnym wydaje się moment pojawienia się milicji i informacja, że w pociągu znajduje się morderca…

People with personal crises meet in the compartment of a night express train. After some initial misunderstandings, a feeling is born. In the middle of the journey (the) police enter the train looking for a murder suspect. The murderer flees into the dark of the night. The passengers rush after him, planning but ultimately failing to lynch him. The coincidental meeting with the killer awakens their lowest instincts, blinding them to his personal tragedy.
A close look into the psychology of people spending the night together in the compartment of a sleeping car, who focus so much on their own problems that they confine themselves to inner loneliness.